Logopeda szkolny

mgr Aneta Kantowicz

Mówimy, by się uczyć, uczymy się, by pięknie mówić.

Informacje o terapii logopedycznej

Z uwagi na specyfikę terapii logopedycznej ważne jest, by zadawane przez logopedę ćwiczenia były wykonywane codziennie przez 15 minut, zawsze w obecności rodzica, który wskaże ewentualne błędy. Ćwiczenia są zapisywane lub wklejane do zeszytu. Uczeń jest zobowiązany do codziennego przećwiczenia całych ostatnich zajęć, a raz w tygodniu całego zeszytu. Uczeń powinien przynosić zeszyt na każde zajęcia z logopedą.

WARUNKIEM SKUTECZNEJ TERAPII LOGOPEDYCZNEJ

JEST PRACA Z DZIECKIEM W DOMU.

BEZ NIEJ NIE BĘDZIE EFEKTÓW W POSTACI POPRAWNEJ WYMOWY.

Rodzic:

Zobowiązuje się dbać o regularne uczestnictwo dziecka w zajęciach, przestrzegać zaleceń logopedy i współpracy z nim w zakresie oddziaływań wobec dziecka oraz wykonywaniu z nim ćwiczeń w domu. Jeśli zajdzie taka potrzeba, zadbam o konsultacje z lekarzem specjalistą i dostarczenie terapeucie stosownych dokumentów (opinii, wyników badań, konsultacji). Mam prawo w dowolnym momencie zrezygnować z terapii, o czym uprzedzę logopedę. Mam świadomość, iż postępy terapii zależą od regularnych ćwiczeń z dzieckiem w domu i przestrzegania zaleceń terapeuty. Przyjmuję do wiadomości, iż brak pracy w domu lub powtarzający się brak zeszytu będzie traktowane jako rezygnacja z udziału w terapii indywidualnej.

Logopeda:

Zobowiązuje się prowadzić terapię logopedyczną z najwyższą możliwą starannością, przy wykorzystaniu dostępnej mi wiedzy oraz informować rodziców o postępach dziecka, a także przygotowywać materiały do pracy w domu i udzielać rodzicom wszelkich potrzebnych wyjaśnień co do sposobu wykonywania ćwiczeń. Zapewniam, że terapia będzie prowadzona z zachowaniem zasad poufności.

Regulamin uczęszczania na terapię logopedyczną

1. Czas trwania zajęć logopedycznych jest dostosowany do potrzeb oraz indywidualnych możliwości dziecka i trwa maksymalnie 45 minut. Zajęcia odbywają się w małych grupach
2. W zajęciach mogą brać udział jedynie dzieci zdrowe (tzn. bez kataru, kaszlu, gorączki, bólów głowy, brzucha, chorób zakaźnych, itp.).
3. Udział dziecka w zajęciach oparty jest na zasadzie regularności i systematyczności ćwiczeń aż do całkowitego opanowania materiału programowego niezbędnego do całkowitej korekty rozpoznanej wady wymowy lub zaburzenia mowy.
4. Rodzice mogą uczestniczyć w zajęciach logopedycznych oraz powinni konsekwentnie ćwiczyć z dzieckiem w domu i stosować się do zaleceń logopedy – (uzupełniają na bieżąco dzienniczek ćwiczeń domowych).

CEL I GŁÓWNE ZADANIA TERAPII:

1. Kształtowanie prawidłowej mowy poprzez korygowanie zaburzeń w zakresie strony fonetycznej, leksykalnej, gramatycznej.
2. Stymulowanie opóźnionego rozwoju mowy.
3. Doskonalenie wymowy już ukształtowanej.
4. Wdrażanie do praktycznego wykorzystania nawyków poprawnej wymowy przyswojonej w toku ćwiczeń.
5. Usprawnianie techniki czytania i pisania.
6. Wdrażanie dzieci do obcowania z literaturą i sztuką oraz twórczej aktywności słownej.

Terapia Seplenienia

1.Seplenienie – nieprawidłowa realizacja fonemów trzech szeregów: szumiącego, syczącego i ciszącego. Są to seplenienia typu substytucyjnego, gdyż dziecko zastępuje głoskę np. sz” głoską, którą już potrafi wymówić np. s” Wyróżniamy również seplenienie zdeformowane, gdzie obok substytucji występuje także deformacja np.:
a. międzyzębowe- jak wyżej , dodatkowo dziecko wsuwa język między zęby.
b. Boczne- strumień powietrza wypływa bokiem jamy ustnej. Może to być przepływ jedno lub obu
stronny.
c. Wargowo- zębowe- zły układ warg (sepl. świszczące, usta zbyt wysunięte do przodu)

2. Przyczyny seplenienia:
– wady anatomiczne( tyłozgryz, przodozgryz, zgryz otwarty lub inne wady zgryzu, wysokie
podniebienie, brak pionizacji, krótkie wędzidełko)
– upośledzony słuch, naśladownictwo, niesprawność języka, warg,
• stany chorobowe narządów oddechowych, oddychanie przez otwarte usta, zły sposób połykania np. niemowlęcy, złe napięcie języka, anomalie zębowe, ubytki zębowe.

3. Terapia seplenienia:
– Terapia wstępna: ćwiczenia ortofoniczne,ćw. n. artykulacyjnych, usprawnianie zaburzonych funkcji.
– Terapia właściwa:
– wprowadzenie prawidłowej głoski przez szereg ćwiczeń
– utrwalanie głoski w izolacji(tttt, dddd) – utrwalenie w sylabach, wyrazach w nagłosie, śródgłosie i w wygłosie
– utrwalenie w gr spółgłoskowych na początku i na końcu
– ćw. różnicujące głoski
– zestawienia dwu wyrazowe
– zdania dłuższe, wierszyki i piosenki
– gry dydakt., swobodna wypowiedź dziecka
Terapia seplenienia bocznego:
– zaleca się stosowanie metod ortofonicznych skierowanych głównie na ukształtowanie poprawnego
toru przepływu powietrza(precyzyjne dmuchnięcie na coś)
– do poprawnego dmuchania dołączamy artykulację: dmuchnięcie i wypowiadanie s”(wąż syczy s, s, s) dziecko sprawdza czy jest dmuchnięcie przykładając dłoń w pobliżu ust.
– Z głoski s” do sz” można przejść przez wymawianie ciągłe s” i podwijanie języka do tyłu.
– Utrwalanie wg. schematu.
Terapia seplenienia międzyzębowego:
– demonstracja przed lustrem na pierwszych zajęciach, dziecko musi zobaczyć jak mają wyglądać narządy artykulacyjne podczas wymowy głoski
– ćwiczenia na czucie położenia języka, dziecko musi wiedzieć gdzie ma być język i, że ma byś
schowany za zębami
– ćwiczenia na pionizację języka

Terapia Rotacyzmu

ROTACYZM– nieprawidłowa artykulacja fonemu r”.
1.Wyróżniamy:
– mogirotacyzm- opuszczanie głoski r”
– pararotacyzm- głoska r” wymawiana jest jako l” lub j”(substytucja)
– rotacyzm właściwy:
– r. uwularny(języczkowy)- drga języczek
– r. lateralny ( boczny)- drgają policzki lub kąciki ust
– r. welarny(krtaniowy)-
– r. faryngealny(gardłowy)- tylna część języka zbliża się do tylnej ściany gardła.

2. Przyczyny rotacyzmu:
– niedostateczna sprawność języka( krótkie wędzidełko podjęzykowe, język gruby, zbyt wielki)
• zbyt duże lub małe napięcie mięśniowe.

3. Terapia rotacyzmu:
– Badanie słuchu fonematycznego przy rotacyźmie substytucyjnym
– Ćwiczenia usprawniające motorykę języka .
– Ćwiczenia przygotowawcze do wymawiania „r” :
– Szybkie wymawianie dziąsłowych głosek „t” i „d” oraz kombinacji z tych głosek, zmieniając ich kolejność czy dodając kolejno samogłoski np.: tttt, dddd, tdtdtdtd, tede- tede- tede, tedu- tedu- tedu
– Wymawianie wyrazów z „r” ale zamieniając tą głoskę na „l” co pomaga w uzyskaniu przedniojęzykowo-dziąsłowego brzmienia. ( tlawa, dloga, cytlyna itp.)
– Ćwiczenia w dmuchaniu: dmuchanie na przyklejony do czubka języka pasekpapieru,zdmuchiwanie z czubka kawałków papieru, oraz inne ćwiczenia oddechowe
• Zabawy z językiem : parskanie, konik, samochód, wylizywanie soku, czekolady z podniebienia, mycie językiem zębów, wypychanie językiem policzków itp.
• Ćwiczenia utrwalające wywołaną głoskę „r” :
– wymawianie wyrazów lub zbitek spółgłoskowych, gdzie „r” występuje w otoczeniu „t” i „d” np.: tda,tdo, tde, tdu, teda, tedo, tede, tedu, tedy, trla, trlo, trle, trlu oraz wyrazów typu : drops, drabina, trawa, wiatr:(język za wałkiem dziąsłowym)
– Wymawianie wyrazów gdzie „r” występuje w grupach spółgłoskowych
– Wymawianie wyrazów gdzie „r” występuje w grupach samogłoskowych.
• Dalej wg. schematu utrwalania..

Terapia Parasygmatyzmu

1.Parasygmatyzm (substytucje głosek), czyli zastępowanie jednych głosek dentalizowanych innymi, realizowanymi prawidłowo.
Najczęściej obserwuje się następujące substytucje:
-spółgłoski: sz, ż, cz, dż – zastępowane są szeregami: s, z, c, dz ;
(przykład: myszy – mysy, szafa – safa, żaba – zaba, czekolada – cekolada, dżungla – dzungla)-oba szeregi: s, z, c, dz, i sz, ż, cz, dż – zastępowane są przez szereg : ś, ź, ć, dź ;
(przykład: szafa – śafa, żaba – źaba, czekolada – ćekolada, dżungla – dźungla, sałata – śałata, zapałki – źapałki, cebula – ćebula, dzbanek – dźbanek)
-spółgłoski zwarto szczelinowe: c, dz, ć, dź, cz, dż – mogą też być zastępowane przez – -spółgłoski
szczelinowe: s, z, ś, ź, sz ; (przykład: cebula – sebula, dzbanek – zbanek, ćma – śma, dźwig – źwig, czapka – szapka, dżokej – żokej)
-spółgłoski dentalizowane: s, sz, ś, c, cz, ć – są zastępowane przez spółgłoskę zwartą t ; (przykład: sałata – tałata, szafa – tafa, siano – tano, cebula – tebula, czapka – tapka, ćma – tma)
-głoski z, rz, ź, dz, dż, dź – przez spółgłoskę zwartą d ; (przykład: zapałki – dapałki, rzeka – deka, zima – dima, dzwonek – dwonek, dżokej – dokej, dziki – diki)

2.Przyczyny parasygmatyzmu:
Parasygmatyzm, to najprostsza forma seplenienia. Nie obserwuje się w nim nieprawidłowości w ułożeniu języka, nie ma też wadliwej budowy anatomicznej narządów artykulacyjnych. Dziecko po prostu stosuje zamiennie głoski z trzech szeregów, mówi na przykład: selki zamiast szelki, coło zamiast czoło albo ziaba zamiast żaba, czy szanki zamiast sanki.

3.Terapia parasygmatyzmu:
– ćwiczenia ortofoniczne,ćw. n. artykulacyjnych, usprawnianie zaburzonych funkcji.
– wprowadzenie prawidłowej głoski przez szereg ćwiczeń
– utrwalenie w sylabach, wyrazach w nagłosie, śródgłosie i w wygłosie
– ćw. różnicujące głoski
– zestawienia dwu wyrazowe
– zdania dłuższe, wierszyki i piosenki
– gry dydakt., swobodna wypowiedź dziecka.