24 luty 2021

Depresja u dzieci i młodzieży – co powinno nas niepokoić?

W języku potocznym często używamy, a może nawet nadużywamy słowa „depresja”. Mówimy: „chyba mam depresję”, „co za depresyjna pogoda”, „nie bądź taki depresyjny”. Zazwyczaj, kiedy tak mówimy, myślimy o naszej reakcji na jakieś trudne wydarzenia, które wywołało w nas smutek, przygnębienie, gorsze samopoczucie, żal czy frustrację. Używanie w życiu codziennym terminu „depresja” nie ma nic wspólnego z faktyczną definicją tego słowa. Za to może doprowadzić do lekceważenia objawów tej prawdziwej. Dlatego warto znać jej objawy, przyczyny i wiedzieć, gdzie można szukać pomocy.

Co to jest depresja

Często dziecko, które cierpi na depresję, jest traktowane przez otoczenie (rodziców, szkołę) jako leniwe, wiecznie niezadowolone czy smutne. Niektórzy nawet próbują bezskutecznie motywować dzieci i młodzież z depresją, mówiąc: „weź się w garść”, „otrząśnij się z tego”, „nie przesadzaj, już nic się nie dzieje”.

 

O dziecięcej depresji mówi się od niedawna. Wcześniej chorobę tę diagnozowano tylko u ludzi dorosłych. U dzieci była ona niezauważana, ponieważ nikt nie pytał ich o to, co czują czy w jakim są nastroju. Dziś wiem, że dzieci podobnie jak dorośli doznają frustracji, rozczarowania, przeżywają smutek związany ze stratą w ich życiu. Jeśli te trudne uczucia wywołane różnymi sytuacjami nie mijają i dzieci przez długi czas (nawet kilku miesięcy) przeżywają smutek czy obniżony nastrój, to możemy powiedzieć, że cierpią na depresję. W przypadku zwykłego smutku zwykle pomaga miła niespodzianka, prezent, wspólne spędzanie czasu z rodzicami, pozytywna uwaga rodziny. W przypadku depresji to za mało.

Depresja jest chorobą, która może zagrażać życiu. Jest to długotrwały, szkodliwy i poważny stan z nadmiernie obniżonym nastrojem oraz objawami psychicznymi, behawioralnymi i fizycznymi.

Objawy depresji – co powinno zaniepokoić

Objawy depresji zależą od etapu rozwojowego dziecka. Im jest ono młodsze, tym trudnej mu powiedzieć, co czuje, podzielić się z rodzicem swoim stanem emocjonalnym, tym co przeżywa.

Dzieci przedszkolne i wczesnoszkolne często skarżą się na różne dolegliwości somatyczne jak:

• bóle brzucha,

• bóle głowy,

• bóle nóg,

• brak apetytu, łaknienia,

• mimowolne moczenie się.

Możemy u nich też zaobserwować:

• apatię,

• zwiększoną drażliwość,

• brak zainteresowań czynnościami, np. zabawą, którą wcześniej lubiło,

• niechęć do współpracy,

• lęk separacyjny,

• brak zainteresowania lekcjami.

Objawy młodzieżowej depresji są nieco inne:

• smutek, przygnębienie, płaczliwość, łatwe wpadanie w złość lub rozpacz, co może demonstrować się wrogością w stosunku do otoczenia,

• zobojętnienie, apatia, utrata zdolności do przeżywania radości; młody człowiek przestaje cieszyć się wydarzeniami czy rzeczami, które wcześniej sprawiały mu radość,

• zaprzestanie aktywności, która wcześniej sprawiała satysfakcję np. zabawa, hobby, spotkania ze znajomymi; młodzież odmawia też chodzenia od szkoły, wychodzenia z domu, ze swojego pokoju, zaniedbuje higienę osobistą,

• wycofanie się z życia towarzyskiego,

• nadmierna reakcja na krytykę, drażliwość czy złość, nawet kiedy rodzic zwróci uwagę w bardzo delikatny sposób i w bardzo błahej sprawie,
• depresyjne myślenie, które wyraża się w słowach „wszystko jest bez sensu”, „jestem beznadziejny”, „nikt mnie nie lubi”, „i tak mi się nie uda” itp.,

• nieuzasadnione uczucie lęku – „sam nie wiem czego się boję”,

• podejmowanie impulsywnych, nieprzemyślanych działań, aby złagodzić lęk, napięcie i smutek, np. picie alkoholu, zażywanie narkotyków,

• działania autodestrukcyjne – samookaleczanie się np. cięcie ciała ostrym narzędziem, przypalanie ciała zapalniczką czy papierosem, gryzienie się, drapanie aż do krwi; rozmyślne zadawanie sobie bólu,

• myśli rezygnacyjne – „życie jest beznadziejne”, „po co ja żyję”, „lepiej by było, gdybym umarła”,

• myśli samobójcze – rozmyślanie i fantazjowanie na temat własnej śmierci, planowanie jej, a w skrajnych przypadkach dokonanie samobójstwa.

Mając do czynienia z młodym człowiekiem z depresją, możemy też zaobserwować wiele objawów niespecyficznych jak:

• zaburzenia koncentracji i trudności z zapamiętaniem, które powodują trudności w nauce, pogorszenie wyników edukacyjnych, opuszczanie lekcji,

• pobudzenie psychoruchowe – w wyniku przeżywanego lęku i napięcia dziecko wykonuje wiele bezsensownych ruchów np. skubie ubranie, zaciera ręce itp.,

• podejmowanie niektórych aktywności w nadmiarze, jak oglądanie TV czy granie w gry,

• zwiększenie lub zmniejszenie apetytu,

• problemy ze snem – trudności z zasypianiem, wybudzenia w nocy, budzenie się wcześnie rano, nadmierna senność.

 

Przyczyny depresji

Jak każda choroba, również depresja ma swoje przyczyny. Lekarze i psycholodzy uznają, że za depresję odpowiada kilka czynników:

1. Procesy biochemiczne zachodzące w mózgu
   U osób cierpiących na depresje dochodzi do zaburzeń równowagi między różnymi substancjami biochemicznymi w mózgu jak: serotonina, dopomina, noradrenalina, acetylocholina, histamina czy kwas gammaaminomasłowy (GABA).
2. Predyspozycje, czyli geny
   Oznacza to, że jeśli dziadkowie, rodzice, rodzeństwo chorowali na depresję, zwłaszcza we wczesnym okresie rozwoju i choroba nawracała, to ryzyko zachorowania u dziecka jest większe niż u jego rówieśników. Należy jednak pamiętać, że nie oznacza to, że taka osoba na pewno zachoruje.
3. Trudne wydarzenia,
   których dziecko doświadczyło, a którymi nie było sobie w stanie poradzić i także nie otrzymało pomocy ze strony dorosłych. Czyli to wszystko, co może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie dziecka i przyczynić się do odczuwania przewlekłego stresu, np. zaniedbywanie, brak wsparcia i opieki ze strony rodziców, nadmierne oczekiwania i wymagania, którym dziecko nie jest w stanie sprostać. Inne trudne wydarzenia, które mogą przyczynić się do zaburzeń depresyjnych, to:
   – molestowanie, wykorzystanie seksualne,
   – brak poczucia bezpieczeństwa,
   – wysoki poziom trudnych emocji z powodu śmierci rodzica, członka rodziny, konflikty w rodzinie, choroba rodziców, choroba własna dziecka,
   – zarwanie więzi z ukochaną osobą
   – dziewczyną, chłopakiem,– utrata przyjaciół,
   – problemy szkolne – niskie wyniki edukacyjne pomimo wkładanego wysiłku, przemoc, wykluczenie społeczne przez rówieśników.
4. Czynniki psychogenne
   Obejmują indywidualną konstrukcję psychiczną, np. niska samoocena, skłonności do samokrytyki, skłonności do automatycznego interpretowania faktów i wydarzeń za swoją niekorzyść.

Gdzie szukać pomocy

Depresja jest chorobą i dlatego warto wiedzieć, gdzie można szukać pomocy.

Podstawowymi metodami leczenia depresji są działania niefarmakologiczne w postaci psychoterapii oraz działania medyczne i włączenie leków.

Psychoterapię indywidulaną, grupową, rodzinną prowadzi osoba, która jest certyfikowanym psychoterapeutą (nie tylko psychologiem). Zwykle jest to psycholog lub lekarz psychiatra, który odbył odpowiednie kilkuletnie szkolenie i uzyskał tytuł psychoterapeuty. Na stronach Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego można znaleźć listę certyfikowanych psychoterapeutów.

Jeśli samo oddziaływanie psychologiczne nie przynosi efektu, należy włączyć leczenie farmakologiczne. Stosowanie leków jest metodą uzupełniającą dla psychoterapii. O zastosowaniu leków decyduje lekarz psychiatra dzieci i młodzieży. Kompleksowe leczenie depresji zwykle odbywa się w poradni zdrowia psychicznego. Kiedy dziecko ma nasilone skłonności do zachowań autodestrukcyjnych i istnieje zagrożenie samobójstwem, może okazać się konieczna hospitalizacja na oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży. Warto wiedzieć, że w przypadku dziecka do 16 roku życia o leczeniu decydują tylko rodzice lub prawni opiekunowie. Kiedy dziecko skończy 16 lat, samo musi wyrazić zgodę na leczenie. Jeśli istnieje zagrożenie życia i zdrowia, np. nastolatek chce popełnić samobójstwo, może zostać przyjęty do szpitala i objęty leczeniem nawet bez zgody opiekunów czy samego nastolatka. Wówczas szpital zawiadamia sąd rodzinny, który w imieniu pacjenta lub jego opiekuna podejmuje decyzję co do dalszego postępowania.

Podsumowanie

Depresja jest choroba przewlekłą, nawracającą i zagrażającą życiu. Jej leczenie trwa długo, często psychoterapia jest wzmacniania farmakoterapią. Po pierwszym epizodzie depresji istnieje poważne ryzyko pojawienia się kolejnego. Pomoc dziecku zaczyna się od zrozumienia i uznania jego choroby jako poważnego stanu.

na podstawie:
Marzena Jasińska
Trener z rekomendacją trenerską Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, dyplomowany coach Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, doradca zawodowy. Na co dzień pracuje w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Sopocie. Specjalista z zakresu rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji, mediacji szkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji, zarządzania zespołem, neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Prowadzi całościowy proces wspomagania szkół i placówek od diagnozy potrzeb do ewaluacji działań. Wielokrotnie pełniła funkcję eksperta w ramach projektów i programów ogólnopolskich np. System Doskonalenia Nauczycieli oparty na Ogólnodostępnym Kompleksowym Wspomaganiu Szkół, Wspieranie Tworzenia Szkół Ćwiczeń. Autorka artykułów i publikacji nt. kompleksowego wspierania szkół, realizacji doradztwa edukacyjno-zawodowego w szkołach, rozwoju dziecka, efektywnych metod nauczania i uczenia się.

 

 

15 maja 2020

ZABAWY USPRAWNIAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO – SPOŁECZNE DZIECKA

 

Zabawy, które chcemy Państwu przedstawić mają na celu wzmocnić poczucie wartości u dziecka, a także pozwolą dostrzec jego mocne strony. Dzięki tym zabawom możemy sprawić, że dziecko będzie czuło się ważne i potrzebne. Będzie z siebie dumne, a tym samym nauczy się szacunku i akceptacji drugiego człowieka, co pozwoli mu czerpać radość z kontaktów z innymi. Przyjrzymy się im bliżej:

1. Zabawa „Dłoń” – na kartce dziecko odrysowuje kontur swojej dłoni; na każdym z poszczególnych palców rysuje poprzez jakiś symbol:

• to, co lubi w sobie najbardziej,
• sytuację, która sprawiła mu radość
• czynność, którą robi dobrze
• ulubione miejsce, które lubi odwiedzać,
• osiągniecie, z którego było dumne.

Potem bierze drugą odrysowaną dłoń swojej mamy, taty, rodzeństwa i rysuje poprzez jakiś symbol:

• to, co lubi w niej/w nim najbardziej,
• sytuacje, która sprawia jej/jemu radość,
• czynność, którą ona/on robi dobrze,
• ulubione miejsce, które ona/on lubi odwiedzać,
• osiągnięcie, z którego była/był dumna/-y

Na koniec zabawy tak uzupełnione rysunki dłoni można zawiesić w widocznym miejscu, by zawsze można było zerknąć na swoje mocne strony

2. Zabawa „Mój herb” – dziecko wypełnia rysunkami kartkę z herbem podzieloną na cztery części. W polu A: „W czym jesteś dobry?”, w polu B: „W czym chcesz być lepszy?”, w polu C: „Co lubisz w sobie?”, w polu D: „Co cię najbardziej interesuje?”. Potem powinno się omówić rysunek dziecka. Ćwiczenie to sprzyja ukazaniu swoich pozytywnych cech oraz rozwija świadomość własnych zalet.

 

 

3. Zabawa „Stokrotka” – przygotujcie duży szablon stokrotki z zarysowanym środkiem oraz kilkunastoma płatkami wokół; w środku stokrotki wpisuje swoje imię lub wkleja swoje zdjęcie; każdy płatek dziecko uzupełnia, wpisując/ rysując swoje charakterystyczne cechy- to, w czym jest wyjątkowe; umiejętności, których się ostatnio nauczyło; to, z czego jest dumne. itp., po czym w dowolny sposób ozdabia kwiatek

 

 

 

 

4. Zabawa „Moja sylwetka” – na kartce papieru dziecko z pomocą rodziców rysuje swoją sylwetkę; na częściach ciała rysuje lub wypisuje to, z czego jest dumne, co czyni je wyjątkowym (przykładowo: noga – świetnie strzelam gola, ręka – pięknie rysuję, głowa – potrafię grać w szachy, uśmiechnięte usta- jestem wesoła).

 

5. Zabawa „Balony” – dziecko, najpierw przy muzyce spokojnej, powolnej, a następnie przy szybszej, odbija balony. Kolorowe, wymykające się z ręki balony pomagają wyzwolić w dziecku beztroskę, delikatność oraz niezależność.

 

6. Zabawa „Lustro” – członkowie rodziny dobierają się w pary, jedna osoba jest lustrem, druga przeglądającym się w lustrze; ćwiczenie polega na tym, że osoba która gra rolę lustra, musi naśladować swojego partnera, starając się wykonywać takie same gesty.

 

7. Zabawa „Rodzinny gest” – zabawa polega na wymyśleniu przez członków rodziny tajemnego gestu, który będzie znany tylko dla nich; sekretny gest może składać się z szeregu ciekawych ruchów, np. klaśnięcia, pstryknięcia palcami, mrugnięcia, wszystko zależy od wyobraźni; stworzonym gestem można się posługiwać podczas witania, żegnania.

 

Pozdrawiamy: psycholog i pedagog szkolny!

 

***********************************

29 kwietnia 2020 r.

„KORONAWIRUS – EMOCJONALNE WSPARCIE DLA DZIECI ”

Szanowni Rodzice,

Zachęcamy do zapoznania się z nagraniem Pani Anity Janeczek – Romanowskiej – psychologa dziecięcego, która podpowiada jak wspierać dziecko w obecnej sytuacji. Nagranie skierowane jest głównie do dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Z tego wideo dowiedzą się Państwo:

– czym jest i jak może wyrażać się lęk u dzieci?

– jak wspierać dzieci w doświadczaniu lęku w obecnej sytuacji?

– co można zrobić na zimno, zanim lęk nastąpi?

– co można zrobić na gorąco, kiedy lęk jest już przy głosie ?

Wideo znajdziecie pod linkiem:

https://bycblizej.pl/2020/03/14/koronawirus-emocjonalne-wsparcie-dla-dzieci/?fbclid=IwAR0pn5erXwCUfFZUjqpYcki8HolNlIquRChDa2XMm4WN_oU7HvaFBDppkCc

– Dostępne są również darmowe e-booki dla dzieci do ściągnięcia w języku polskim – o wirusie i emocjach wokół niego, w bardzo przystępnej formie:

https://660919d3-b85b-43c3-a3ad-3de6a9d37099.filesusr.com/ugd/64c685_1325b26f2d954d108cbc769afedcadd3.pdf

 

 

Pozdrawiamy: Psycholog i pedagog szkolny

**********************************

 

Przedstawiamy Wam sposób, który doskonale sprawdzi się w aktualnej sytuacji.

Metoda ta niewątpliwie płynie pozytywnie na Wasze kontakty rodzinne, wzmocni poczucie wartości, a także pozwoli spędzić przyjemnie czas w gronie najbliższych.

Tak więc do rzeczy!

• Każda osoba musi zatroszczyć się o własne naczynie np. (słoik) najlepiej ozdobione własnoręcznie i podpisane swoim imieniem.
• Przygotujcie dużo małych karteczek i przybory do pisania
• Na karteczkach zapisujecie (lub narysujcie) POZYTYWNE rzeczy, na których przyłapaliśmy inną osobę z rodziny lub samego siebie ;). Karteczkę wrzucacie do naczynia osoby przez Was chwalonej
• Przynajmniej raz w tygodniu czytacie wspólnie z rodziną zapisane karteczki, które znajdują się w pojemniku. Warto podczas rozmowy odnieść się do własnych odczuć – co Was zaskoczyło w zachowaniu innych, czego nowego dowiedzieliście o innych lub o sobie itp.

Zabawcie się w detektywa, który wychwyci nawet najmniejszy POZYTYWNY ruch drugiej osoby!

Dajcie się przyłapać! J

 

Z pozdrowieniami Karolina Gałka i Julita Zwolińska J

 

 

Zaczerpnięte z –>

 

 

******************

Wioletta Olejnik

Dyrektor Szkoły Podstawowej im. H. Sienkiewicza w Jaczowie

************************************************

 

NIE DAJ SIĘ… – ZDALNE NAUCZANIE

Pedagog i Psycholog zaprasza do oglądnięcia krótkiej prezentacji.

 

Nauczanie zdalne – „oby nie dać się złapać”

 

 

Dyrektor Szkoły Podstawowej im. H. Sienkiewicza w Jaczowie

Wioletta Olejnik

*********************************

Jak pomóc dziecku okiełznać emocje

Do radzenia sobie z emocjami dzieci potrzebują dwóch rzeczy. Pierwsza z nich to czas, ponieważ ich układ nerwowy jest jeszcze niedojrzały. Jest to warunek czysto biologiczny, którego nie da się przyśpieszyć żadnymi trikami. Drugi to wsparcie otoczenia i otrzymanie narzędzi do regulacji. Przed rodzicami więc ważne zadanie: Jak pomóc dziecku w regulacji emocji?

Emocje  a neurony lustrzane

To, w jaki sposób pomagamy dzieciom regulować emocje, w dużej mierze zależy do tego, jakie my rodzice mamy mechanizmy samoregulacji. Jeśli czujemy, że w relacji z dzieckiem nie radzimy sobie z własnymi emocjami, to poszukajmy najpierw wsparcia dla siebie, a dopiero potem wspierajmy dziecko w przeżywaniu trudnych emocji.

 

Oczekiwanie od dziecka, że się uspokoi, gdy my jesteśmy zdenerwowani, zawsze zakończy się fiaskiem. Emocje są zaraźliwe, zwłaszcza pomiędzy bliskimi sobie osobami. Odpowiadają za to neurony lustrzane, które odczytują stan emocjonalny osoby, z którą jesteśmy w kontakcie  i dostrajają się do jej stanu. To dlatego tylko spokojny rodzic jest w stanie dać wsparcie i pomóc rozregulowanemu dziecku.

Jak  wspierać dziecko, które przeżywa trudne emocje

1. Akceptacja tego, co ono przeżywa, czyli powstrzymanie się od krytyki, ośmieszania, deprecjonowania czy oceny w stylu „to nieładnie tak się złościć”. Akceptacja oznacza też powstrzymanie się od działań i przyjęcie na siebie emocji dziecka. Taki dorosły mógłby sobie pomyśleć – „widzę, że jesteś chłopcem, któremu jest teraz bardzo trudno, a ja jestem dorosłym, który to dla Ciebie wytrzyma”.
2. Okazanie  dziecku empatii, czyli próba zrozumienia tego, co czuje dziecko. Rodzic zdecydowanie nie powinien negować uczuć dziecka, np. „i po co te łzy, przecież nie stało się nic wielkiego”.

1. Nazwanie trudnych emocji – pozwala na ich oswojenie i zmniejszenie napięcia np. “boisz się jutrzejszej klasówki?”
2. Zapewnienie dziecku bezpieczeństwa w przypadku, kiedy  może ono sobie lub komuś innemu zrobić krzywdę, np. poprzez zatrzymanie ręki, która zmierza do wymierzenia ciosu.
3. Towarzyszące milczenie – jestem przy Tobie.
4. Wzięcie odpowiedzialności za swoje decyzje, np. za odmowę  – „zdecydowałam, że nie kupię Ci tej gry, widzę, że to jest dla Ciebie trudne, rozumiem to”.
5. Szanowanie emocji dziecka – czyli pozwolenie  mu na przeżywanie emocji, co  daje mu świadomość samego siebie.

Zdania, które pomagają wspierać dziecko

• Widzę, że jesteś rozzłoszczony.
• Słyszę, że trudno jest Ci się z tym pogodzić.
• Słyszę, jak to jest dla Ciebie ważne.
• Rozumiem, że miałeś wielką ochotę na…
• Chodzi o to, że tak bardzo chciałeś to mieć, rozumiem.
• Słyszę, że się nie zgadzasz.

Kiedy dziecko przeżywa silne emocje, jego zachowanie jest podyktowane działaniem niższych struktur mózgu (tzw. mózg gadzi i ssaczy, czyli parter mózgu). Wyższe partie mózgu, np.  kora przedczołowa, są wówczas wyłączone. Kora przedczołowa nazywana jest piętrem mózgu i odpowiada między innymi za procesy regulacji emocji, hamowanie, kompetencje społeczno- emocjonalne, planowanie, przewidywanie, refleksję i autorefleksję. Ta część mózgu dojrzewa bardzo powoli do około 25 roku życia. Dzieci nie mają więc jeszcze rozwiniętych struktur, które mogłyby im pomóc być w równowadze, a także w łatwym wracaniu do niej. To  dlatego dzieci bardzo intensywnie przeżywają emocje np. kopią, krzyczą, biją, wrzeszczą itp. To, co może zrobić rodzic, to pomóc dziecku poprzez towarzyszenie, akceptację tego, co przeżywa oraz okazanie empatii. Każdy rodzic musi mieć świadomość, że dziecku jest trudno zapanować nad swoimi emocjami z uwagi na niedojrzałe struktury mózgowe, a nie z powodu złego wychowania czy zbytniej pobłażliwości rodziców.

W tym miejscu chciałabym jasno powiedzieć, że dziecko, które z uwagi na przeżywaną złość, jest izolowane np. poprzez odesłanie do innego pokoju czy innego miejsca odosobnienia  w celu przemyślenia swojego zachowania, np. tzw. karny jeżyk, nie jest do tego absolutnie gotowe. Przede wszystkim nie jest w stanie niczego przemyśleć, kiedy jest mocno wzburzone, do tego potrzebuje kontaktu z akceptującym dorosłym, z jego spokojnym piętrem mózgu. Poza tym dziecko otrzymuje wtedy komunikat informujący go, że przeżywane przez niego emocje są dla nas niewygodne i dopóki będzie je przeżywało, my nie chcemy mieć z nim kontaktu. Takie dziecko najczęściej potrzebuje wsparcia, akceptacji, przytulenia, pogłaskania i tzw. mowy matczynej – tak, wiem, rozumiem, to jest trudne. Dzieci potrzebują dorosłych w przeżywaniu  emocji.

Wyjątkiem jest nieliczna grupa dzieci, które w momencie przeżywania silnych emocji sama  szuka dla siebie miejsca odosobnienia i nie chce mieć z rodzicem żadnego kontaktu ani fizycznego, ani werbalnego, ani wzrokowego, ale to odosobnienie jest  ich decyzją.

Warto jednak pamiętać, że powiedzenie któregokolwiek z proponowanych zdań nie sprawi, że dziecko się uspokoi, rozluźni, uśmiechnie i powie „dzięki mamo, już mi lepiej”. Kiedy rodzic jest przy dziecku i wspiera je,  musi się liczyć z tym, że uspokojenie i wyciszenie emocji  potrwa. Dzieje się tak dlatego, że do ukojenia i rozładowania emocji potrzebny jest dziecku fizyczny akt, zachowanie. Emocje muszą po prostu wybrzmieć. Kiedy rodzice zaprzeczają czy bagatelizują to, co przeżywa dziecko, podważają w nim zaufanie do własnych odczuć. Jeśli mama mówi, „że nie ma czego się bać, bo nic się nie stało”, to dziecko czujące lęk otrzymuje również taki komunikat, że coś ze mną jest nie tak, skoro mama mówi, że nie ma się co bać, a ja nadal się boję. Dziecko traci wówczas zdolność różnicowania swoich stanów emocjonalnych, tego, co się z nim dzieje i co przeżywa. Potem w życiu dorosłym na pytanie  „co czujesz?”, odpowiada „wszystko jest ok, dobrze”.

Warto pamiętać, że płacz jest naturalnym narzędziem regulacji i naprawy. Obniża ciśnienie, eliminuje toksyny, rozluźnia napięte mięśnie wyrównuje oddech.  Przecież nawet jako dorośli mamy takie doświadczenia, że kiedy  sobie prawdziwie popłaczemy, a nawet poszlochamy, to wówczas po jakimś czasie czujemy się rozluźnieni,  niektórzy mówią, że nawet oczyszczeni. Dlatego płacz dziecka spełnia ważną funkcję regulującą .

Podsumowując nasze rozważania na temat tego, co może zrobić rodzic, aby pomóc dziecku  w regulacji emocji, można zacytować słowa piosenki:
„Po prostu bądź.” (Kora Jackowska)

Źródła:

• Dobra relacja. Małgorzata Musiał. Wydawnictwo Mamania. Warszawa 2017.
• W sercu emocji dziecka. Isabelle Filliozat. Wydawnictwo Espirt. Kraków 2009.
• Webinar. Małgorzata Stańczyk. Trudne emocje – trudne zachowania. Dostęp lipiec 2019.

Marzena Jasińska
Trener, dyplomowany coach, doradca rodzinny. Od lat wspiera rodziców w konsultacjach indywidualnych oraz warsztatach psychoedukacyjnych. Swoją pracę opiera na filozofii Jespera Juula, założeniach Rodzicielstwa Bliskości oraz Porozumienia Bez Przemocy. Specjalizuje się w zakresie neurodydaktyki oraz uczenia się uczniów. Ekspert rozwoju osobistego, komunikacji, negocjacji. W swojej pracy zajmuje się także tematyką mediacjiszkolnych, procesów grupowych, zarządzania zmianą w organizacji i zarządzania zespołem. Prywatnie mama dwóch dorosłych synów.